@misc{Jagiełło_Marzanna_Najwcześniejsze_2018, author={Jagiełło, Marzanna and Brzezowski, Wojciech}, contributor={Łużyniecka, Ewa. Redakcja}, identifier={DOI: 10.5277/arc180304}, year={2018}, rights={Wszystkie prawa zastrzeżone (Copyright)}, publisher={Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej}, description={Architectus : Pismo Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, 2018, nr 3 (55), s. 41-52}, language={eng}, language={pol}, abstract={Artykuł przedstawia historię rozwoju ogrodów nieformalnych w Polsce. Najwcześniejsze założenia tego typu powstały w 3. tercji XVIII w. Tę pierwszą fazę zakładania ogrodów swobodnych odnotowali licznie przybywający wówczas do nas publicyści, podróżnicy, dyplomaci, naukowcy, którzy pozostawili po sobie bezcenne źródłowo „opisy podróży”. Ich osąd bywał nieraz boleśnie szczery. Wielu właścicielom tych ogrodów zarzucano bowiem chęć błyszczenia i popisu, często nieudolne i niesmaczne naśladowanie wzorców obcych, a bardzo rzadko szczere zamiłowanie. Tego ostatniego nie sposób odmówić zasłużonym polskim ogrodnikom-dyletantom: Izabeli Czartoryskiej, Aleksandrze Lubomirskiej, Aleksandrze Ogińskiej, Helenie Radziwiłłowej i Stanisławowi Kostce Potockiemu. To dzięki nim, inspirowanym wieloma europejskimi podróżami i jeszcze liczniejszymi publikacjami poświęconymi sztuce ogrodowej, powstała w ostatnich latach istnienia Rzeczpospolitej i pierwszych jej unicestwienia mozaika form ogrodowych, trudnych czasami do sklasyfikowania, które później przyjęto nazywać „angielskimi”, choć bliżej im wówczas było do wielu krajobrazowych ogrodów francuskich.}, title={Najwcześniejsze polskie ogrody krajobrazowe w świetle materiałów źródłowych (opisów, traktatów i poematów)}, type={artykuł}, keywords={architektura, czasopisma, ogród krajobrazowy, Rzeczpospolita, materiały źródłowe}, }