TY - GEN N1 - Architectus : Pismo Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, 2018, nr 3 (55), s. 41-52 N2 - Artykuł przedstawia historię rozwoju ogrodów nieformalnych w Polsce. Najwcześniejsze założenia tego typu powstały w 3. tercji XVIII w. Tę pierwszą fazę zakładania ogrodów swobodnych odnotowali licznie przybywający wówczas do nas publicyści, podróżnicy, dyplomaci, naukowcy, którzy pozostawili po sobie bezcenne źródłowo „opisy podróży”. Ich osąd bywał nieraz boleśnie szczery. Wielu właścicielom tych ogrodów zarzucano bowiem chęć błyszczenia i popisu, często nieudolne i niesmaczne naśladowanie wzorców obcych, a bardzo rzadko szczere zamiłowanie. Tego ostatniego nie sposób odmówić zasłużonym polskim ogrodnikom-dyletantom: Izabeli Czartoryskiej, Aleksandrze Lubomirskiej, Aleksandrze Ogińskiej, Helenie Radziwiłłowej i Stanisławowi Kostce Potockiemu. To dzięki nim, inspirowanym wieloma europejskimi podróżami i jeszcze liczniejszymi publikacjami poświęconymi sztuce ogrodowej, powstała w ostatnich latach istnienia Rzeczpospolitej i pierwszych jej unicestwienia mozaika form ogrodowych, trudnych czasami do sklasyfikowania, które później przyjęto nazywać „angielskimi”, choć bliżej im wówczas było do wielu krajobrazowych ogrodów francuskich. L1 - http://dbc.wroc.pl/Content/70753/architectus_55_2018_03_04.pdf M3 - artykuł L2 - http://dbc.wroc.pl/Content/70753 PY - 2018 KW - architektura KW - czasopisma KW - ogród krajobrazowy KW - Rzeczpospolita KW - materiały źródłowe C1 - Wszystkie prawa zastrzeżone (Copyright) A1 - Jagiełło, Marzanna A1 - Brzezowski, Wojciech A2 - Łużyniecka, Ewa. Redakcja PB - Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej C6 - Dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku LA - eng LA - pol CY - Wrocław ID - DOI: 10.5277/arc180304 T1 - Najwcześniejsze polskie ogrody krajobrazowe w świetle materiałów źródłowych (opisów, traktatów i poematów) UR - http://dbc.wroc.pl/dlibra/publication/edition/70753 T2 - The earliest Polish landscape gardens in the light of source materials (descriptions, treatises and poems) ER -