Title:

Zegary słoneczne kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii w Gdańsku

Group publication title:

Architectus

Title in english:

Sundials of St Mary’s Church in Gdańsk

Creator:

Jażdżewski, Tomasz ; Piwek, Aleksander

Contributor:

Łużyniecka, Ewa. Redakcja

Subject and Keywords:

architektura ; czasopisma ; zegar słoneczny ; kościół Mariacki ; Gdańsk

Description:

Architectus : Pismo Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, 2018, nr 4 (56), s. 3-12

Abstrakt:

Artykuł przedstawia najnowsze ustalenia na temat formy, funkcji i historii zegarów słonecznych kościoła Mariackiego w Gdańsku. Omawiane zegary znajdują się na ścianie południowej transeptu kościoła. Po stronie zachodniej okna zachodniego, przy krawędzi ściany znajduje się zegar, którego autorstwo przypisywane jest Lorenzo Zachau. Miał on powstać w 1533 r. Tarcza zegara rozdzielona jest poziomą linią na dwie części. W górnej zawarto gwiazdy i słońce z metalową wskazówką (polos). Dolna część ma podziały oznaczające godziny i półgodziny oraz cyfry i liczby. Badania prowadzone w związku z trwającymi pracami konserwatorskimi wykazały, że dotychczasowe nieregularne tynki na wschód od tego zegara, po lewej stronie centralnego okna, są reliktami drugiego zegara słonecznego. Jego tarczę wyznaczają dodatkowo nasieki na cegłach, a w górnej partii znaleziono otwór, w którym był osadzony polos. Umieszczony był pod rynną i spadająca woda spowodowała jego zniszczenie, porzucenie miejsca i zmianę lokalizacji (przy krawędzi). Z tych okoliczności można wnioskować o czasie powstania tego reliktu zegara. Prawdopodobnie zegar ten został wykonany w 2. połowie XV w. Byłby to najstarszy zegar słoneczny w Gdańsku. Wartość dwóch zegarów słonecznych na kościele Mariackim wynika z czasu ich powstania i z wyjątkowej formy.

Publisher:

Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej

Place of publication:

Wrocław

Date:

2018

Resource Type:

artykuł

Resource Identifier:

doi:10.5277/arc180401

Source:

<sygn. PWr A5234III> ; click here to follow the link ; www.architectus.arch.pwr.wroc.pl ; click here to follow the link

Language:

eng ; pol

Relation:

Architectus : Pismo Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej ; Architectus : Pismo Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, 2018 ; Architectus : Pismo Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, 2018, nr 4 (56)

Rights:

Wszystkie prawa zastrzeżone (Copyright)

Access Rights:

Dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku

Location:

Politechnika Wrocławska