Title:

Identyfikacja źródeł emisji pyłu zawieszonego na terenie Poznania

Creator:

Chlebowska-Styś, Anna

Contributor:

Sówka, Izabela. Promotor

Subject and Keywords:

pył zawieszony ; PM10 ; PM2,5 ; PM1 ; identyfikacja źródeł pyłu

Abstrakt:

Celem niniejszej rozprawy doktorskiej była identyfikacja źródeł emisji pyłów w Poznaniu na podstawie składu elementarnego. Podjęcie takiej tematyki było odpowiedzią na występujący od wielu lat na ternie miasta, problem z zapyleniem powietrza. Mimo tego, do tej pory nie prowadzono badań w celu identyfikacji źródeł na terenie miasta Poznania i wszelkie podejmowane działania oparte były na arbitralnym stwierdzeniu, że jakość powietrza w Poznaniu kształtuje niska emisja z sektora komunalno-bytowego.Zakres pracy obejmował analizę literatury tematu, pobór prób w terenie, analizy chemiczne pobranego materiału oraz wykonanie analiz statystycznych. Pobór prób przeprowadzono w dwóch 4-tygodniowch kampaniach pomiarowych w różnych termicznie sezonach (25.10-22.11.2016 i 5.06-2.07.2017), stanowiska pomiarowe reprezentowały typ stacji tła miejskiego oraz komunikacyjny. Analizy chemiczne obejmowały oznaczenie OC i EC, dziesięciu jonów rozpuszczalnych w wodzie (Na+, NH4+, K+, Mg2+, Ca2+, F-, Cl-, NO3-, PO43-, SO42-) oraz 12 pierwiastków śladowych (As, Br, Cd, Cr, Mn, Mo, Ni, Pb, V, Zn, Al, Fe) w próbkach pyłu. Kolejnym krokiem była analiza przebiegu stężeń poszczególnych składowych pyłu. W ostatnim etapie pracy wykonano modelowanie receptorowe, z równoczesnym wykorzystaniem 3 metod badawczych: współczynnika wzbogacenia EF, analizy składowych głównych PCA oraz dodatniej faktoryzacji macierzy PMF.Wykonane w ramach dysertacji doktorskiej badania oraz analizy pozwoliły na wyodrębnienie 4 głównych źródeł emisji w Poznaniu, mianowicie: emisję z sektora komunalno-bytowego, napływ związany z procesami spalania, emisję z pojazdów samochodowych (w tym spalanie paliw płynnych w silnikach samochodowych i ścieranie nawierzchni dróg i elementów pojazdów) oraz pył mineralny. Wykazano, że aktywność zidentyfikowanych źródeł emisji zmienia się wraz z sezonami termicznymi. Podczas okresu grzewczego dominującym źródłem emisji w Poznaniu są procesy związane ze spalaniem paliw stałych w sektorze komunalno-bytowym oraz napływ związany z procesami spalania, podczas gdy w sezonie letnim dominujący udział w emisji pyłów mają ruch samochodowy oraz procesy spalania. Jednocześnie uzyskane wyniki, określają, że udziały poszczególnych źródeł emisji z masie PM są zmienne z zależności od stanowiska. Co prawda, podczas sezonu grzewczego, to emisja z sektora komunalno-bytowego jest dominującym źródłem emisji na obu typach stanowisk, jednakże obszary wzdłuż arterii komunikacyjnych narażone są na obecność dodatkowego źródła jakim jest emisja z pojazdów, której udział charakteryzuje się zasięgiem lokalnym. Emisja z sektora komunalno-bytowego swoim zasięgiem obejmuje natomiast obszar całego miasta. Ponadto, przeprowadzone analizy wyników badań pozwalają na stwierdzenie, że wysokie stężenia pyłów zawieszonych w Poznaniu są wynikiem emisji lokalnych.Przeprowadzone badania i analizy udowodniły, że na jakość powietrza w znacznym stopniu wpływa niska emisja z sektora komunalno-bytowego ale nie można jednoznacznie stwierdzić, że wyłącznie to źródło kształtuje jakość powietrza w mieście. Na obszarze aglomeracji istnieje, bowiem wiele innych źródeł emisji, o mniejszym zasięgu oddziaływania, ale w sposób znaczący wpływających na skład a tym samym, jakość powietrza i komfort życia mieszkańców.

Publisher:

Politechnika Wrocławska

Place of publication:

Wrocław

Date:

2020

Resource Type:

rozprawa doktorska

Source:

<sygn. PWr 396726> ; click here to follow the link

Language:

pol

Relation:

Politechnika Wrocławska. Wydział Inżynierii Środowiska

Rights:

Wszystkie prawa zastrzeżone (Copyright)

Access Rights:

Dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku

Rights Owner:

Własność autora

Location:

Politechnika Wrocławska