Rok 2016 został ogłoszony Rokiem Sienkiewiczowskim, jako że przypada w nim 170. rocznica urodzin oraz 100. rocznica śmierci pisarza. „Ze wszystkich polskich pisarzy, jacy kiedykolwiek istnieli, on jeden mógłby powiedzieć: Nad moimi książkami nigdy nie zachodzi słońce” – tak Bolesław Prus skomentował światową popularność Sienkiewicza. Warto zatem przypomnieć, że Dział Rękopisów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu posiada największy w Polsce, gromadzony od 1912 r. zbiór rękopisów Henryka Sienkiewicza. Zasób został zdigitalizowany i dostępny jest w wersji elektronicznej, w kolekcji Ossolineum w Dolnośląskiej Bibliotece Cyfrowej.
Wyróżniają się w nim autografy wszystkich części „Trylogii”. Są one złożone z kart tzw. „brulionów-czystopisów”, które autor natychmiast po napisaniu wysyłał do druku w czasopismach. „Trylogia” powstawała bowiem jako powieść w odcinkach. Na rękopisach widać skreślenia dokonane w ostatniej chwili, ślady farby drukarskiej i nożyc zecerów. Sienkiewicz umieszczał na nich notatki dla redaktorów, a czasami własne szkice. Skutkiem tego autografy "Ogniem i mieczem" oraz "Potopu" zachowały się we fragmentach, jedynie "Pan Wołodyjowski" jest kompletny. Metodę twórczą Sienkiewicza tak skomentował w 1886 r. Antoni Zalewski: „Cały plan układa w myśli, żadnych notatek nie robi, nie wie co to brulion – pisze od razu do druku. [...] Skoro raz zasiądzie do pisania, skoro sie do roboty wciągnie, idzie mu ona niezmiernie łatwo i prędko. Wpierw jednak przygotowuje się długo...”
Innym sienkiewiczowskim bestsellerem w ossolińskim zbiorze jest rękopis "W pustyni i w puszczy". Są także rękopisy mniej popularnych obecnie powieści, jak "Bez dogmatu", "Na polu chwały", "Wiry", niektórych nowel, jak „Niewola tatarska” i „Latarnik”, utworów publicystycznych i reportaży (np. fragmenty „Listów z Afryki”) oraz teksty przemówień (np. noblowskiego). Oglądając rękopisy można się przekonać, że Sienkiewicz pisywał także wiersze („Wilk i Kozieł”) i dramaty (niektóre zupełnie nieznane). Był wreszcie autorem tysięcy listów do rodziny i przyjaciół, pełnych opisów podróży, „mąk twórczych”, porad i zabawnych anegdot.
Lista zdigitalizowanych rękopisów Henryka Sienkiewicza dostepna jest tutaj