Advanced search ?

Object

Geneza i rola gospodarstw rodzinnych w rolnictwie polskim
Download

Title: Geneza i rola gospodarstw rodzinnych w rolnictwie polskim

Title in english:

Genesis and the role of family farms in Polish agriculture

Creator:

Kapusta, Franciszek

Description:

Ekonomia = Economics, 2013, Nr 2 (23), s. 151-167

Abstrakt:

Pojęcie gospodarstwa rodzinnego funkcjonuje w potocznej mowie od momentu uwłaszczenia chłopów, ale jego definicję wprowadza dopiero Ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. Stanowi ona, że gospodarstwem rodzinnym jest podmiot, który jest prowadzony przez rolnika indywidualnego, a którego łączna powierzchnia użytków rolnych nie przekracza 300 ha. Gospodarstwa rodzinne na ziemiach polskich przeszły głęboką przemianę pod wpływem czynników: politycznych, ekonomicznych i demograficznych. Celem opracowania jest przedstawienie genezy i roli gospodarstw rodzinnych ze szczególnym uwzględnieniem lat 2003−2009, czyli w warunkach Unii Europejskiej. Opracowanie powstało w oparciu o literaturę oraz informacje statystyczne. Zgromadzony materiał został opracowany i zinterpretowany różnymi metodami, a szczególnie: porównawczą w formie horyzontalnej i wertykalnej oraz statystyczną. Gospodarstwa rodzinne w rolnictwie na ziemiach polskich powstały w wyniku uwłaszczenia chłopów w okresie przechodzenia gospodarki feudalnej w kapitalistyczną, w czasie zaborów i na zasadach ustalonych przez państwa zaborcze. Najwcześniej uwłaszczenie rozpoczęło się w zaborze pruskim (1808 r.), następnie w Galicji (1848 r.), a najpóźniej w Królestwie Polskim (1863 r.). Po I wojnie światowej Sejm trzykrotnie uchwalał ustawy o reformie rolnej: w latach 1919, 1920 i 1925; w ich wyniku nastąpiło dalsze przesunięcie ziemi z gospodarstw obszarniczych do chłopskich i powstanie nowych gospodarstw rodzinnych. Po II wojnie światowej kształtowanie gospodarstw rodzinnych następowało w wyniku dwóch dekretów: o reformie rolnej z 6 września 1944 r. i o zagospodarowaniu Ziem Odzyskanych z 13 listopada 1945 roku. W sumie można stwierdzić, że do 1949 r. ukształtowały się zręby ustroju rolnego i struktury agrarnej w Polsce. Rok 1950 w wyniku Spisu Powszechnego dostarcza nam informacji o stanie gospodarstw rodzinnych, co pozwala czynić porównania ich dalszych zmian. Późniejsze zmiany gospodarstw rodzinnych dokonywały się pod wpływem niejednolitej polityki państwa: regresu w latach 1950−1956, odrodzenia w latach 1956-1960, słabnięcia ekonomicznego do 1970 r., a następnie rekonstrukcji tych gospodarstw do 1989 roku. Duże zmiany w funkcjonowaniu tych gospodarstw nastąpiły na początku lat dziewięćdziesiątych XX w. w wyniku: przejścia gospodarki z centralnie planowanej na rynkową, rozwiązania Państwowych Gospodarstw Rolnych i przepływu ich zasobów do gospodarstw rodzinnych oraz zmniejszania zasięgu gospodarki spółdzielczej w rolnictwie. Nowy impuls dla tej gospodarki przyniósł okres przedakcesyjny i po akcesji do Unii Europejskiej: dopłaty do produkcji rolnej, kwotowanie produkcji niektórych produktów rolnych, wzrost konkurencyjności w wyniku otwarcia rynków rolnych na produkty zagraniczne. W tych warunkach następuje rozwój gospodarstw rodzinnych pod względem ekonomicznym przy malejącej ich liczbie, upraszczanie nakładów i produkcji oraz rozwój specjalizacji produkcji. Występują wahania w udziale gospodarstw rodzinnych w wytwarzaniu poszczególnych produktów; zwiększa się ich rola w wytwarzaniu większości produktów. Wyjątek stanowią: uprawa ziemniaków, hodowla trzody chlewnej, produkcja żywca rzeźnego oraz produkcja jaj kurzych. Współcześnie gospodarka rodzinna przechodzi proces adaptacji do warunków Wspólnej Polityki Rolnej i Rozwoju Obszarów Wiejskich UE, korygowanych uwarunkowaniami krajowymi

Publisher:

Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Place of publication:

Wrocław

Date:

2013

Resource Type:

artykuł

Resource Identifier:

oai:dbc.wroc.pl:24383

Language:

pol

Relation:

Ekonomia = Economics, 2013, Nr 2 (23)

Rights:

Wszystkie prawa zastrzeżone (Copyright)

Access Rights:

Dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku

Location:

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Group publication title:

Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century

Format:

application/pdf

Subject and keywords:

geneza gospodarstwa rodzinne obszar pozarolnicza przemiany rozwój origin family farm area non-agricultural transformation development

Object collections:

Last modified:

Oct 16, 2019

In our library since:

Mar 26, 2014

Number of object content hits:

928

All available object's versions:

https://dbc.wroc.pl/publication/26961

Show description in RDF format:

RDF

Show description in OAI-PMH format:

OAI-PMH

Edition name Date
Geneza i rola gospodarstw rodzinnych w rolnictwie polskim Oct 16, 2019

Similar

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Miejsce agroturystyki w dywersyfikacji gospodarki wsi

Uglis, Jarosław

2012
artykuł
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Użytki rolne a rozwój pozarolniczej działalności gospodarczej w Polsce

Wasilewski, Adam

2013
artykuł
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Finansowe wsparcie Unii Europejskiej dla gminnych inwestycji infrastrukturalnych jako instrument polityki rozwoju pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich

Wasilewski, Adam

2012
artykuł
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Motywy podejmowania przez rolników pozarolniczej działalności gospodarczej

Hajduga, Elżbieta

2018
artykuł
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Znaczenie zasobów ziemi w działalności rolniczej rolników prowadzących dodatkowo pozarolniczą działalność gospodarczą.

Ostromęcki, Artur Zając, Dariusz Mantaj, Andrzej

2014
artykuł
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Rola rzemiosła w rozwoju społecznym Wrocławia w latach 1945-1989

Konopska-Struś, Emilia

2011
artykuł
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych mikroprzedsiębiorców w warunkach kryzysu

Deresz, Agnieszka Podstawka, Marian

2013
artykuł
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Zróżnicowanie obciążeń fiskalnych dochodów osób fizycznych w Polsce

Deresz, Agnieszka Podstawka, Marian

2016
artykuł
More
×

Citation

Citation style:

Contact details

Address

Wrocław University of Science and Technology (Coordinator)
Library of Wrocław University of Science and Technology
Wybrzeże Wyspiańskiego 27
50-370 Wrocław, Poland

Phone

(+48) 71-320-38-30
(+48) 71-320-47-50

E-Mail

bc@pwr.edu.pl

Visit us!

https://biblioteka.pwr.edu.pl/

This page uses 'cookies'. More information