Advanced search ?

Object

Rola psychologii w ekonomicznej teorii zachowań ludzkich Gary'ego S. Beckera
Download

Title: Rola psychologii w ekonomicznej teorii zachowań ludzkich Gary'ego S. Beckera

Title in english:

The role of psychology in Gary S. Becker's economic approach to human behavior

Creator:

Fijałkowski, Łukasz

Description:

Ekonomia = Economics, 2013, Nr 4 (25), s. 54-63

Abstrakt:

W artykule przedstawiono interpretację "ekonomicznej teorii zachowań ludzkich" Gary'ego S. Beckera w zakresie relacji tego stanowiska metodologicznego do psychologii. Celem artykułu jest właściwe rozpoznanie roli, jaką psychologia odgrywa zarówno w pracach samego Beckera, jak i w jego economic approach. Związki "ekonomicznej teorii zachowań ludzkich" z psychologią poddane zostają analizie w następujących aspektach: w deklaracjach samego Beckera, w praktyce jego pracy, a także w kontekście metodologicznych źródeł inspiracji "podejścia ekonomicznego", z możliwością jego korekty w kierunku bardziej konsekwentnego wykorzystania osiągnięć psychologii. Beckerowska orientacja metodologiczna przedstawiona zostaje w taki sposób, aby ukazać jej historyczne i teoretyczne korzenie i inspiracje. Interpretowana jest jako bezkompromisowe zastosowanie logiki wyjaśniania sytuacyjnego, Popperowskiej zasady racjonalności, Robbinsowskiej analitycznej definicji ekonomii i Friedmanowskiego stanowiska dotyczącego nieważności "realizmu" założeń modeli ekonomicznych. W artykule wskazano, iż mimo inspiracji utylitarystyczną psychologią J. Benthama, "ekonomiczna teoria zachowań ludzkich" Beckera mieści się w antypsychologistycznym paradygmacie metodologii ekonomii. Zgodnie z dyrektywami metodologicznymi Poppera, Robbinsa i Friedmana, u Beckera mamy bowiem do czynienia z zastąpieniem realistycznego opisu psychiki człowieka aksjomatycznymi, "nierealistycznymi" założeniami o maksymalizacji i racjonalności. Jednakże wiedza psychologiczna jest dla teorii Beckera istotna, ponieważ stanowi ważny warunek trafnego konstruowania indywidualnych funkcji użyteczności. W związku z tym spostrzeżeniem, na przykładzie zagadnienia z zakresu psychologii moralności zaprezentowano możliwość głębszego zakorzenienia "ekonomicznej teorii zachowań ludzkich" w Benthamowskim pierwowzorze, z korzyścią dla wyjaśniania ludzkich wyborów i zachowań. Jak wskazuje D.C. North, w ramach ekonomii neoklasycznej powstaje problem: Dlaczego ludzie przestrzegają norm i praw oraz przestrzegają umów w warunkach, kiedy maksymalizacja indywidualnej użyteczności sugerowałaby inny wybór? Rozwiązaniem tego problemu może być przyjęcie istnienia źródła użyteczności w znaczeniu Beckerowskiej produkcyjnej teorii gospodarstwa domowego, które można nazwać samozadowoleniem moralnym. Takie rozumowanie może się spotkać z krytyką dotyczącą generalnie omawianej koncepcji metodologicznej, szczególnie z zarzutem o "adhokerię" w rozumieniu Blauga. Tymczasem przyjemności i przykrości związane z przekonaniami moralnymi znajdują swoje zakorzenienie w psychologicznej, a nawet biologicznej wiedzy o człowieku, jego potrzebach i psychice. Proponowane w artykule podejście pozwala osiągnąć kilka celów. Po pierwsze, dawny prekursor "podejścia ekonomicznego" J. Bentham próbował stworzyć możliwie pełną listę rodzajów przyjemności i przykrości. Taka lista może współcześnie powstać dzięki zdobyczom psychologii, które Benthamowi były nieznane. Po drugie, osiągnięcia psychologii mogą oferować zarówno inspiracje, jak i empiryczne, indukcyjne uprawdopodobnienia przyjmowanych w Beckerowskich funkcjach użyteczności źródeł użyteczności, oddalając tym samym zarzut o "adhokerię"

Publisher:

Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Place of publication:

Wrocław

Date:

2013

Resource Type:

artykuł

Resource Identifier:

oai:dbc.wroc.pl:24918

Language:

pol

Relation:

Ekonomia = Economics, 2013, Nr 4 (25)

Rights:

Wszystkie prawa zastrzeżone (Copyright)

Access Rights:

Dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku

Location:

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Group publication title:

Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century

Format:

application/pdf

Subject and keywords:

Gary S. Becker Jeremy Bentham ekonomiczna teoria zachowań ludzkich ekonomia neoklasyczna psychologia moralności economic approach to human behavior neoclassical economics moral psychology

Object collections:

Last modified:

Oct 16, 2019

In our library since:

Aug 22, 2014

Number of object content hits:

1 650

All available object's versions:

https://dbc.wroc.pl/publication/27558

Show description in RDF format:

RDF

Show description in OAI-PMH format:

OAI-PMH

Edition name Date
Rola psychologii w ekonomicznej teorii zachowań ludzkich Gary'ego S. Beckera Oct 16, 2019

Similar

Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century
Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century

Ekonomia behawioralna: od koncepcji racjonalności do wizji ustroju ekonomicznego

Godłów-Legiędź, Janina

2013
artykuł
Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century
Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century

Matematyzacja ekonomii - grzech pierworodny? Wieloaspektowa analiza wpływu i przyczyn

Ostapiuk, Aleksander

2017
artykuł
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

The concept of human nature as a driving force for changes in economics exemplified by feminist and neoclassical economics. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu = Research Papers of Wrocław University of Economics, 2015, Nr 401, s. 155-165

Horodecka, Anna

2015
artykuł
Śląski Przegląd Statystyczny = Silesian Statistical Review
Śląski Przegląd Statystyczny = Silesian Statistical Review

Reshaping economics to encompass quality of life issues

Ostasiewicz, Katarzyna Ostasiewicz, Walenty

2015
artykuł
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Methodological Remarks on Anti-equilibrium by Janos Kornai

Musialik, Rafał

2023
artykuł
17-th AMSE. Applications of Mathematics in Economics. International Scientific Conference: Poland, 27-31 Agust, 2014. Conference Proceedings Full Text Papers
17-th AMSE. Applications of Mathematics in Economics. International Scientific Conference: Poland, 27-31 Agust, 2014. Conference Proceedings Full Text Papers

Good Life: From Political to Human Economy

Ostasiewicz, Katarzyna Ostasiewicz, Walenty Rusnak, Zofia. Redakcja Zmyślona, Beata. Redakcja

2014
materiały konferencyjne
Argumenta Oeconomica
Argumenta Oeconomica

The Methodology of evolutionary and neoclassical economics as a consequence of the changes in the concept of human nature

Horodecka, Anna

2017
artykuł
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Regionalny wymiar bezpieczeństwa w Azji Południowo-Wschodniej. Idea Wspólnoty ASEAN w świetle koncepcji wspólnot bezpieczeństwa

Fijałkowski, Łukasz Drelich-Skulska, Bogusława. Redakcja naukowa

2008
artykuł
More
×

Citation

Citation style:

Contact details

Address

Wrocław University of Science and Technology (Coordinator)
Library of Wrocław University of Science and Technology
Wybrzeże Wyspiańskiego 27
50-370 Wrocław, Poland

Phone

(+48) 71-320-38-30
(+48) 71-320-47-50

E-Mail

bc@pwr.edu.pl

Visit us!

https://biblioteka.pwr.edu.pl/

This page uses 'cookies'. More information