Obiekt

Tytuł: Prawa własności filarem rozwoju gospodarczego

Tytuł odmienny:

Property rights as a pillar of economic development

Autor:

Zalesko, Marian

Opis:

Ekonomia = Economics, 2013, Nr 4 (25), s. 92-102

Abstrakt:

Rozważania na temat własności są jedną z ważniejszych kwestii dyskutowanych w teorii ekonomii. Warto podkreślić, że do połowy XX wieku własność nie była doceniana w głównym nurcie ekonomii. Od lat 60. ubiegłego stulecia teoretycy praw własności (m.in. A. Alchian, H. Demsetz, R. Coase, S. Chenung, L. de Alessi, S. Pejovich, E. Furubotn) zaczęli starać się o to, by kategoria własności zdobyła należne jej miejsce w naukach ekonomicznych. Współcześni ekonomiści, zwłaszcza związani z nurtem ekonomii instytucjonalnej, uważają, że własność (rozumiana w kategoriach praw własności) jest jednym z filarów rozwoju gospodarczego − zagadnienia, które dla ekonomisty nadal stanowi fascynujący obszar badań, przede wszystkim ze względu na swoją złożoność. Przemawiają za tym także ciągle pogłębiające się rozbieżności rozwojowe między różnymi kategoriami społeczeństwa oraz coraz bardziej widoczne kontrasty w rozwoju poszczególnych krajów. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie teoretycznego ujęcia praw własności w ekonomii. Podjęta została również próba ukazania ich wpływu na rozwój gospodarczy. Prawa własności, rozumiane jako społecznie usankcjonowane relacje między ludźmi, które odnoszą się do korzystania z zasobów, mają istotny wpływ na rozwój gospodarczy. Stanowią one jeden z głównych elementów architektury otoczenia instytucjonalnego rozwiniętego państwa. Ich podstawową funkcją jest łagodzenie bądź też eliminowanie napięć pojawiających się na skutek gospodarowania potencjałem ekonomicznym. Konstytucyjnie zagwarantowane prawa własności o wyłącznym, transferowalnym i rezydualnym charakterze ograniczają niepewność gospodarowania poprzez ustanawianie stabilnych struktur dla ludzkich interakcji (przykład krajów wysoko rozwiniętych). W przeciwnym razie, gdy nie została stworzona odpowiednia płaszczyzna do przestrzegania praw własności, mamy do czynienia z trudniejszymi uwarunkowaniami prowadzenia działalności gospodarczej (przykład krajów słabo rozwiniętych). Z perspektywy teorii praw własności gospodarką w najwyższym stopniu rozwiniętą jest ta oparta na własności prywatnej − wyłącznej i w pełni transferowalnej. W gospodarkach z dominacją takiego rodzaju własności występują stosunkowo dobre warunki do najlepszej alokacji zasobów, w relacji do gospodarek z dominacją własności państwowej czy też wspólnej. Warto podkreślić, że na skutek właściwie zdefiniowanych praw własności człowiek może więcej wysiłku poświęcać działalności produkcyjnej, co z kolei przyczynia się do wzrostu dobrobytu społecznego − głównego wskaźnika rozwoju gospodarczego. D. North i R. Thomas, D. Rodrik, D. Acemoğlu, S. Johnson i J. Robinson, J. Aron, H. de Soto w opracowaniach z zakresu rozwoju gospodarczego przekonują o olbrzymiej roli praw własności dla rozwoju poszczególnych państw. Dowodzą, że stabilność praw własności jest kluczem do inwestowania i wprowadzania innowacji przez podmioty gospodarcze. W przekonaniu wymienionych ekonomistów prawa własności, chronione i stale umacniane, stanowią ważną strukturę fundamentów rozwoju gospodarczego − długofalowego procesu przemian zachodzących w poszczególnych gospodarkach

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Miejsce wydania:

Wrocław

Data wydania:

2013

Typ zasobu:

artykuł

Identyfikator zasobu:

oai:dbc.wroc.pl:24928

Język:

pol

Powiązania:

Ekonomia = Economics, 2013, Nr 4 (25)

Prawa:

Wszystkie prawa zastrzeżone (Copyright)

Prawa dostępu:

Dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku

Lokalizacja oryginału:

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Kolekcje, do których przypisany jest obiekt:

Data ostatniej modyfikacji:

16 paź 2019

Data dodania obiektu:

26 sie 2014

Liczba wyświetleń treści obiektu:

883

Wszystkie dostępne wersje tego obiektu:

https://dbc.wroc.pl/publication/27569

Wyświetl opis w formacie RDF:

RDF

Wyświetl opis w formacie OAI-PMH:

OAI-PMH

Nazwa wydania Data
Prawa własności filarem rozwoju gospodarczego 16 paź 2019

Podobne

×

Cytowanie

Styl cytowania:

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji